Μέντα: οφέλη στην υγεία και τρόπους να την εντάξεις στη διατροφή

H μέντα αποτελεί ένα από τα αγαπημένα μου ροφήματα, ειδικά κατά τους χειμερινούς μήνες. Ακόμα περισσότερο την αγαπώ για την φρεσκάδα και τη γεύση που δίνει. Αυτοί αποτέλεσαν 2 από τους λόγους που η μέντα αποτέλεσε και έμπνευση για το λογότυπο του γραφείου μου.

Πάμε, λοιπόν να μάθουμε τα πάντα για τη μέντα, καθώς επίσης και τρόπους να την εντάξεις στην καθημερινότητά σου!

Ιστορική αναδρομή

Η μέντα είναι ένα φυτό, ιθαγενές της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής.  Προέρχεται από το φυτό Mentha Piperita και στα αγγλικά είναι γνωστή ως peppermint.

Το ήξερες ότι υπάρχουν περισσότερα από 25 διαφορετικά είδη μέντας;

Τα περισσότερα είδη μέντας διασταυρώνονται μεταξύ τους, παράγοντας με αυτό τον τρόπο υβρίδια. Μάλιστα, η προερχόμενη από την Ευρώπη μέντα, προέρχεται από μια τέτοια διασταύρωση.

Που μπορώ να βρω μέντα;

Η μέντα είναι ένα ποώδες φυτό και βρίσκεται σε χέρσες περιοχές ή αναχώματα ως αγριόχορτο. Παρόλα αυτά, μπορείς πολύ εύκολα να την καλλιεργήσεις σε μία γλάστρα και σε κήπους. 

Από πότε υπάρχει η μέντα;

Έχει χρησιμοποιηθεί στην ιατρική επί χιλιάδες χρόνια. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, oι αρχαίοι Έλληνες καθώς και οι Ρωμαίοι αξιοποιούσαν τη μέντα σε προβλήματα για το στομάχι και πιο συγκεκριμένα, για τη δυσπεψία.

Από την άλλη πλευρά, οι Άραβες, εδώ και αιώνες χρησιμοποιούν το τσάι μέντας ως διεγερτικό της σεξουαλικής τους ικανότητας. Από την αρχαιότητα έως και σήμερα, έχει χρησιμοποιηθεί εκτεταμένα ως αρωματικό στην μαγειρική, την οινοποιία και την φαρμακευτική.

Από πού προέρχεται η ονομασία της;

Η ονομασία της μέντας προέρχεται από τη λατινική λέξη «mentha», η οποία έχει ρίζες στη δική μας αρχαιοελληνική λέξη «μίνθη».

Στην ιστορία, η Μίνθη ήταν μια όμορφη νύμφη του Κάτω Κόσμου, που ο Πλούτωνας (θεός του Άδη) ερωτεύθηκε και έκανε ερωμένη του. Η Περσεφόνη, η γυναίκα του Πλούτωνα, παραπονέθηκε στη μητέρα της, τη Δήμητρα (θεά της γεωργίας) και μεταμόρφωσε τη Μίνθη στο γνωστό μας αρωματικό φυτό, τη μέντα.

Ποια είναι τα συστατικά της μέντας;

Η μέντα περιέχει μία πληθώρα συστατικών, στα οποία οφείλουμε και τις ιατρικές δράσεις που έχει. Πιο συγκεκριμένα, κύριο συστατικό της μέντας είναι η μενθόλη.

Επιπλέον, περιέχει μικρές ποσότητες σε βιταμίνη C, βιταμίνη Α και μαγγάνιο. Παρακάτω, μπορείς να διαβάσεις μερικά από τα οφέλη των βιταμινών αυτών.

Επιπλέον, η μέντα περιέχει:

• σαλικυλικό μεθύλιο
• φαινολικά συστατικά, όπως είναι το ροσμαρινικό οξύ
• διάφορα φλαβονοειδή, όπως eriocitrin, luteolin εσπεριδίνη)

Έχει η μέντα θερμίδες;

Όπως και τα υπόλοιπα βότανα της κατηγορίας της, η μέντα έχει μηδενικές θερμίδες. Επιπλέον, είναι ένα τρόφιμο που είναι χωρίς καφεΐνη και δεν περιέχει σάκχαρα.

Ποιες είναι οι ιδιότητες της μέντας;

Όπως ανέφερα και οι προηγουμένως, η πληθώρα των συστατικών που περιέχει φαίνεται να προσφέρουν οφέλη στην υγεία. Πιο συγκεκριμένα:

Πεπτικό σύστημα

Μελέτες έχουν δείξει ότι η μέντα ανακουφίζει αποτελεσματικά από πληθώρα προβλημάτων του πεπτικού. Φαίνεται να:

• βοηθά σε δυσπεψία που μπορεί να προκύπτει έπειτα από κάποιο γεύμα
• βοηθά στο μετεωρισμό και τους κολικούς του εντέρου, καθώς ελαττώνει τους μυϊκούς σπασμούς και διευκολύνει την πεπτική διαδικασία

Μάλιστα, φαίνεται ότι κάψουλες του αιθέριου ελαίου της μέντας χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ), καθώς χαλαρώνει τους μύες γύρω και μέσα στο έντερο.

Επιπλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις φαίνεται να απομακρύνει το αίσθημα του εμετού και της ναυτίας σε όσους ταξιδεύουν ή σε γυναίκες που βρίσκονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Κρυολόγημα

Αρκετές είναι οι μελέτες που παρουσιάζουν και τα οφέλη της μέντας απέναντι στην αποθεραπεία για το κρυολόγημα. Φαίνεται να είναι ιδανική για να χρησιμοποιηθεί για εισπνοές, σε περιπτώσεις ρινικής συμφόρησης και καταρροής από κρυολόγημα και γρίπη.

Η μέντα, έχοντας ως το κύριο βιοδραστικό συστατικό τη μενθόλη, φαίνεται να είναι αποτελεσματική και ως αποχρεμπτικό, στη διάλυση της βλέννας, στη μείωση του βήχα, καθώς και να καταπραΰνει τον πονόλαιμο.

Μασάζ 

Η μέντα φαίνεται να τονώνει και να βοηθά στη μείωση του πόνου στους μύες και τις αρθρώσεις.

Υγεία των δοντιών

Η μέντα δεν αποτελεί τυχαία ένα από τα βασικά συστατικά στις οδοντόκρεμες. Πέρα από τη φρεσκάδα που προσφέρει, η μέντα φαίνεται να καθαρίζει, λευκαίνει, καθώς και να έχει αντισηπτική δράση. Επιπλέον, υπάρχουν αναφορές ότι η μέντα βοηθά στον πονόδοντο.

Ήπιο σπασμολυτικό 

Η μέντα φαίνεται να ανακουφίζει στην δυσμηνόρροια και στην μητραλγία. Συστήνεται σε περιπτώσεις που υπάρχει πονοκέφαλος, ημικρανία, ίλιγγος, καθώς και σε περιπτώσεις αϋπνίας.

Ενυδάτωση

Αν επιλέξεις να έχεις τη μέντα με τη μορφή ενός ροφήματος, τότε με αυτό τον τρόπο ενυδατώνεις και το σώμα σου με άλλον έναν τρόπο.

Θυμήσου ότι το 99% του ροφήματος της μέντας αποτελείται από νερό.

Άλλες δράσεις 

Η μέντα φαίνεται να ενισχύει την ηπατική λειτουργία και βελτιώνει τη ροή της χολής. Επιπλέον, φαίνεται να βοηθά στην νεφρολιθίαση.

Υπάρχουν παρενέργειες της μέντας στην υγεία;

Όπως και όλα τα βότανα έτσι και η μέντα είναι σημαντικό να επιλέγεται σε ορισμένες περιπτώσεις. Είναι σημαντικό να αποφεύγεται:

• όταν υπάρχει έλκος στομάχου
• κατά τη διάρκεια του θηλασμού, καθώς υπάρχουν κάποια δεδομένα που φαίνεται ότι συμβάλλει στη διακοπή της παραγωγής του μητρικού γάλακτος
• σε περιπτώσεις γαστρικής υπερέκκρισης, γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης ή διαφραγματοκήλης, καθώς η μέντα χαλαρώνει τον γαστροοισοφαγικό σφιγκτήρα και ενδεχομένως να αυξήσει την παλινδρόμηση γαστρικών οξέων προς τον οισοφάγο
• σε περιπτώσεις χολολιθίασης

Επιπλέον, είναι σημαντικό το λάδι και το βάμμα της μέντας να αποφεύγεται σε βρέφη και μικρά παιδιά.

Τέλος, λόγω των περιορισμένων επιστημονικών δεδομένων, είναι σημαντικό η χρήση της μέντας να αποφεύγεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Υπάρχουν αλληλεπιδράσεις της μέντας με φάρμακα;

Η μέντα φαίνεται να παρουσιάζει ορισμένες αλληλεπιδράσεις με ορισμένα φάρμακα. Πιο συγκεκριμένα, φαίνεται να αλληλεπιδρά με:

Αντιόξινα φάρμακα

Φάρμακα τα οποία μειώνουν τα οξέα του στομάχου, όπως για παράδειγμα η λανσοπραζόλη, η φαμοτιδίνη, η ομεπραζόλη, η ρανιτιδίνη, φαίνεται να αλληλεπιδρούν και να μειώνουν τη δραστικότητα της μέντας ή των φαρμάκων αυτών.

Φάρμακα που μεταβολίζονται από το ήπαρ

Το ήπαρ αποτελεί ένα σημαντικό όργανο στον οργανισμό μας και φαίνεται να συμμετέχει ενεργά στο μεταβολισμό της μέντας. Είναι σημαντικό να αποφεύγεται η ταυτόχρονη χρήση της μέντας με φάρμακα που μεταβολίζονται στο ήπαρ, καθώς μπορεί να αλληλεπιδράσει δυσμενώς με τα φάρμακα που ακολουθούν παρόμοιες μεταβολικές οδούς. 

Αντιδιαβητικά φάρμακα

Η ταυτόχρονη χορήγηση μέντας και αντιδιαβητικών δισκίων μπορεί να προκαλέσει υπογλυκαιμία (χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα). Για το λόγο αυτό συνίσταται προσοχή από τα άτομα που την επιλέγουν.

Κυκλοσπορίνη

Φαίνεται ότι η ταυτόχρονη χρήση κυκλοσπορίνης μαζί με τη μέντα μπορεί να αλλοιώσει την βιοδιαθεσιμότητά της.

Η χρήση του βοτάνου για ιατρικά προβλήματα πρέπει πάντα να γίνεται με τη σύσταση του θεράποντος ιατρού.

Μέντα και δυόσμος: είναι το ίδιο;

Ένα συχνό ερώτημα που υπάρχει είναι για το ποιες είναι οι διαφορές της μέντας και του δυόσμου. Αν και αυτά τα δύο φυτά μοιάζουν πολύ, στην πραγματικότητα παρουσιάζουν και κάποιες διαφορές.

Οι κυριότερες διαφορές τους παρουσιάζονται στην εμφάνιση, καθώς και στις διαφορετικές χρήσης του καθενός.

Αρχικά, η μέντα προέρχεται από το φυτό Mentha Piperita, το οποίο αποτελεί «ξαδελφάκι» με τον δυόσμο (Mentha Viridis ή Μέντα η πράσινη) και το φλισκούνι (Mentha Pylegium ή Μέντα η πουλέγια). Στον παρακάτω πίνακα, μπορείς να δεις αναλυτικά τις διαφορές τους.

Με ποιους τρόπους μπορείς να εντάξεις τη μέντα στη διατροφή σου;

Υπάρχουν πολύ και διαφορετικοί τρόποι που μπορείς να βρεις τη μέντα στο εμπόριο και να την εντάξεις στη διατροφή σου. Ορισμένες μορφές της μέντας είναι:

• έλαιο μέντας
• έγχυμα των φύλλων αποξηραμένης μέντας
• αφέψημα μέντας ή αλλιώς ως «τσάι»
• ωμά φύλλα μέντας προς μάσηση
• φύλλα της μέντας, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη μαγειρική, τη ζαχαροπλαστική, καθώς και την ποτοποιία, ως αρτυματικό και αρωματικό

Πώς να φτιάξω ένα ζεστό ρόφημα μέντας;

Πέρα από τα οφέλη που έχει η μέντα στη διατροφή μας, το αφέψημα της μέντας αποτελεί μία από τις πιο αγαπημένες συνήθειες αρκετών ανθρώπων το χειμώνα.

Η συνήθεια του να χαλαρώσεις με μια μεγάλη καυτή κούπα τσαγιού μέντας με τα αγαπημένα σου πρόσωπα μπορεί, επίσης να δημιουργήσει χώρο για προσεκτική συνομιλία.

Πώς να φτιάξω τσάι μέντας;

Ένα ακόμα πλεονέκτημα που έχει το ρόφημα της μέντας είναι ότι η προετοιμασία του διαρκεί λιγότερο από 1 λεπτό, καθώς και έχει χαμηλό κόστος στο να βρεις την αποξηραμένη μέντα στο εμπόριο.

Υπάρχουν 2 τρόποι που μπορείς να φτιάξεις το αφέψημα της μέντας:

• ο ένας τρόπος είναι από φρέσκα φύλλα μέντας
• ο άλλος τρόπος είναι από αποξηραμένη μέντα

Τσάι από φρέσκα φύλλα μέντας

Ο δικός μου αγαπημένος τρόπος να φτιάξω το ρόφημα της μέντας είναι από φρέσκα φύλλα. Μάλιστα, συνηθίζω να το έχω μετά το δείπνο (ή οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας).

Για να φτιάξεις το τσάι μέντας από φρέσκα φύλλα:

• Πρόσθεσε 5-7 φρέσκα φύλλα μέντας στην αγαπημένη σου κούπα
• Βράσε περίπου 200ml νερό και άφησέ το για 5 λεπτά να κρυώσει πριν το ρίξεις στα φύλλα
• Πρόσθεσε το νερό μαζί με τα φύλλα και άφησέ τα για περίπου 5 λεπτά, πριν το πιεις

Αν σου αρέσει η γεύση των φύλλων της μέντας, μπορείς να αφήσεις τα φύλλα μέσα στο ρόφημα, ενώ το πίνεις.  

Τσάι από αποξηραμένη μέντα

Φυσικά, μπορείς επίσης να αγοράσεις και αποξηραμένη μέντα και να πάρεις τα ίδια οφέλη. Το αποξηραμένο τσάι μέντας είναι πιο συμπυκνωμένο από τα φρέσκα φύλλα μέντας. Αν μάλιστα, σου αρέσει η έντονη γεύση της μέντας, προτίμησε τα αποξηραμένα φύλλα της μέντας στο ρόφημά σου.

Για να φτιάξεις το τσάι από αποξηραμένη μέντα:

1. Βύθισε το σακουλάκι με την αποξηραμένη μέντα για 3-4 λεπτά (διάβασε τις οδηγίες συσκευασίας) μέσα σε βραστό νερό και, στη συνέχεια, πέταξε το σακουλάκι για να αποφύγεις την πικρή γεύση που αφήνει.
2. Εναλλακτικά, μπορείς να βράσεις περίπου 200ml νερό μαζί με αποξηραμένα φύλλα μέντας. Μόλις, πάρει βράση το νερό, το κατεβάζεις από τη φωτιά και το αφήνεις για 2-3 λεπτά. Στη συνέχεια, αφαιρείς τα φύλλα και πίνεις το ρόφημα μέντας.

Όποια και από τις 2 επιλογές διαλέξεις να φτιάξεις το δικό σου τσάι μέντας, θα έχεις τα οφέλη της μέντας. Φρόντισε να απολαύσεις το ρόφημά σου!

6 ιδέες να εντάξεις τη μέντα στη διατροφή σου

Από τα πιο αγαπημένα μου χαρακτηριστικά στη μέντα είναι ότι έχει αυτή την αίσθηση της φρεσκάδας και είναι εξαιρετικά εύκολο να αναπτυχθεί.

Πάμε να δούμε όμως, 5+1 τρόπους που μπορείς να εντάξεις τη μέντα στη διατροφή σου.

1. Γιαούρτι με φρέσκια μέντα

Δοκίμασε να συνδυάσεις το αγαπημένο σου παραδοσιακό γιαούρτι (χαμηλό σε λιπαρά) μαζί με λίγα μούρα και φρεσκοκομμένη μέντα. Η φρεσκάδα και η μυρωδιά της μέντας μαζί με τη γεύση των μούρων και το γιαούρτι μπορεί να αποτελεί μία επιλογή πρωινού, σνακ ή ακόμα και ενός δροσιστικού απογευματινού.

Τους καλοκαιρινούς μήνες, τοποθέτησε μάλιστα το μείγμα για 30 περίπου λεπτά στην κατάψυξη και έτσι θα έχεις μία διαφορετική επιλογή, σαν παγωτό.

2. Αφέψημα – τσάι μέντας

Όπως ανέφερα και προηγουμένως, η επιλογή του αφεψήματος μπορεί να αποτελεί μία στιγμή χαλάρωσης και ταυτόχρονα, η στιγμή που θα λάβεις και όλα τα οφέλη της.

• Χρησιμοποίησε 5-10 μεγάλα φύλλα ή περισσότερα, ανάλογα με το πόσο σου αρέσει η ένταση του ροφήματος.
• Σπάσε τα φύλλα και τοποθέτησέ τα σε μια κούπα.
• Στη συνέχεια, πίεσε τα φύλλα για λίγα δευτερόλεπτα με το πίσω μέρος ενός ξύλινου κουταλιού και έπειτα ρίχνουμε ζεστό νερό (χωρίς βρασμό) πάνω στα φύλλα.
• Τέλος, τα αφήνουμε 5-10 λεπτά.

Μπορείς να αφαιρέσεις τα φύλλα από το ρόφημα ή και να τα αφήσεις μέσα. Προσωπικά, μου αρέσει να τα έχω μέσα στο ρόφημα.

3. Smoothie με φρέσκα φρούτα και μέντα

Προσθέστε 3-4 φρέσκα φύλλα μέντας στο smoothie μαζί με φρέσκα φρούτα και κάποιο γάλα πχ αμυγδάλου για μια υπέροχη ποικιλία. Μπορείς επίσης, να το συνδυάσεις με πάγο, νερό, λιναρόσπορο, καθώς και σπόρους chia. Η μέντα είναι υπέροχη σε smoothies μούρων.

4. Mojito – χωρίς αλκοόλ – με μέντα

Αν σου αρέσει το mojito και θέλεις να είναι χωρίς αλκοόλ, τότε αυτή η επιλογή είναι για εσένα. Ανακάτεψε πιέζοντας (όπως στην κλασική συνταγή) 5-8 φύλλα μέντας στο κάτω μέρος ενός ποτηριού με ένα ξύλινο σκεύος. Πρόσθεσε πάγο, λίγο ανθρακούχο νερό ή και σόδα και στο τέλος, πρόσθεσε μερικές σταγόνες stevia για να το γλυκάνεις.

Εάν θέλεις να βάλεις και λίγο αλκοόλ, τότε πρόσθεσε και μετέτρεψέ το σε mojito με χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη προσθέτοντας 40ml λευκό ρούμι.

5. Σαλάτα με φέτα και μέντα

Μόνο 4 συστατικά και αυτή η σαλάτα θα σας μαγέψει. Πρόσθεσε λίγη ρόκα, κινέζικο λάχανο, λίγες φράουλες κομμένες σε κυβάκια, τυρί φέτα και λίγα φύλλα μέντας. Τέλος, αν θέλεις, μπορείς να προσθέσεις και λίγο θαλασσινό αλάτι για να ολοκληρώσεις τις γεύσεις.

6. Αρωματισμένο νερό με μέντα

Αν θέλεις να ενυδατώνεις το σώμα σου, πέρα από το κλασσικό ποτήρι του νερού, τότε δοκίμασε αυτή την επιλογή. Τον τελευταίο καιρό, μάλιστα το αρωματισμένο νερό με φρούτα και μυρωδικά αποτελεί μία εύκολη επιλογή για το καλοκαίρι (και όχι μόνο!).

Πρόσθεσε φρέσκια μέντα σε απλό ή ανθρακούχο νερό. Μπορείς επίσης,  να παγώσεις ολόκληρα φύλλα σε παγάκια για να προσθέσεις όμορφο χρώμα στο ρόφημά σου.

Διάβασε περισσότερα: Ανακάλυψε τρόπους ενυδάτωσης για τους καλοκαιρινούς μήνες

Όπως τελικά, κι αν διαλέξεις να εντάξεις τη μέντα στη διατροφή σου, θυμήσου να την απολαύσεις με όλες σου τις αισθήσεις!